‘Klachten van overspannenheid.’ Dat is hoe de huisarts het noemde. Kak, dat kan niet! Ik functioneer niet heel optimaal, maar ‘overspannen zijn’ kan ik er nu echt niet bij hebben. Judith hoort me al aankomen. Zitten we beide thuis met een depressie en overspannen lekker samen zielig te zijn. Shit, en juist nu de deadline van het project dichterbij komt.

Op advies van een collega en ervaringsdeskundige met meerdere burn-outs heb ik me gemeld bij de huisarts. De collega zei: ‘Voor zover ik het zie heb je nog geen burn-out, maar als je zo nog even doorgaat kom je er wel in eentje terecht. Overleg je klachten eens met de huisarts.’ En dat had ik beter niet kunnen doen, want nu moet ik m’n manager bellen en zeggen dat ik ziek ben. Ik ben overspannen, help!

Chaos

De dagen en weken die daarop volgden kan ik samenvatten als een chaos in mijn hoofd. Gedachte als: ‘ik ben een jonge gast en heb twee handen, dus ik moet prima kunnen werken toch?’, ‘wat denken mijn collega’s nu wel niet van me?’, ‘shit, ik faal!’, ‘ik doe er niet meer toe’, ‘nu ben ik zielig en dat wil ik helemaal niet’. Die chaos werd aangevuld met de mensen om me heen die, hoe goed bedoelt ook, de theorie tegen me aan hielden. Theorie als ‘je faalt niet’ en ‘je moet accepteren dat dit nu gewoon even de situatie is en dat dat helemaal niet erg is.’ Ja ja, accepteren. Oké, ik accepteer dat ik even niet kan werken. Prima, welke projecten thuis had ik nog op de plank liggen? Iets met een documentaire maken. Mooi, dan kan ik dat gaan oppakken. Maar zo werkt het blijkbaar niet. Ik moest rust nemen. Rust nemen, laten we dat eens proberen. Oh ja, en je moet wel proberen te blijven bewegen: ‘ga lekker wandelen!’

Vervolgens stip ik een wandeling uit van 10 kilometer met op één derde van de route de mogelijkheid om met een short cut de route in te korten tot 6 kilometer. En daar kon ik ter plekke dan nog voor kiezen. Dat was mooi bedacht, want op het moment suprême wil ik zo snel mogelijk naar huis wil. Maar op datzelfde moment zegt mijn hoofd: ‘Peter, je hebt met jezelf afgesproken om die route van tien kilometer te wandelen, dan kun je nu niet tussendoor de wandeling inkorten. Kom op, je loopt hem gewoon uit.’ Het gevolg is dat ik met tegenzin de tien kilometer helemaal uitloop. En het enige wat ik de laatste kilometers dacht was: ‘Oké, er gaan inderdaad dingen niet helemaal goed in m’n hoofd, misschien moet dit wel allemaal gewoon even gebeuren’. Ik moet accepteren dat ik écht rust nodig heb. Rust om blokkades, beperkende gedachten en overtuigingen in mijn hoofd op te lossen, want dit kan zo niet langer.

Écht ontspannen

In de weken en maanden die daarop volgen heb ik, met behulp van een psycholoog en wat goed leesvoer, geleerd wat de definitie van rust is. Dat het niet erg is als je soms gewoon even niks doet. En met niks bedoel ik ook echt niks. Dat het bedrijf heus niet failliet gaat als ik even uit de roulatie ben. Dat ik vaak te streng ben voor mijzelf. Dat je naast iemand kan staan die het moeilijk heeft, maar dat ik daarmee niet de probleemeigenaar van andermans problemen ben. Dat er beperkende overtuigingen en gedachten zijn die een te belangrijke rol hebben gespeeld in mijn leven. Dat wie ik ben voldoende is. Punt.

En die wetenschap ontspant pas écht! Ik ben oké zoals ik ben. Alle strategieën als ‘perfectionisme’, ‘alles moet snel’, ‘ik moet iedereen helpen’, ‘ik mag mensen niet teleurstellen’ heb ik helemaal niet nodig om te overleven. En de theorie kende ik wel, sterker nog: ik vertelde anderen hoe het werkte! Maar deze les heb ik nodig gehad om dit zelf ook te realiseren. De les dat ik, zoals God mij op deze aarde heeft gedropt, goed genoeg ben.

En vanuit die ontspanning ben ik gelukkig weer wat uurtjes aan het opbouwen op m’n werk. Kan ik beter voor mijn vrouw en kinderen zorgen. En kan ik zelfs weer een blog schrijven.

Is nu alles opgelost? Dat zeker nog niet, want je kunt niet jaren aan scheefgroei in één vloeiende beweging rechttrekken. Ik zal nog met enige regelmaat terugvallen in oude patronen, daar ga ik niet aan ontkomen. Maar de inzichten van de afgelopen maanden geven al veel lucht en bevrijding en zullen de komende tijd hopelijk nog meer ontspanning gaan geven.